در این مطلب، مهمترین ضوابط آرماتورگذاری قاب خمشی بتن آرمه با شکلپذیری متوسط و ویژه بر اساس مبحث نهم مقررات ملی ساختمان (ویرایش ۱۳۹۹) بهصورت اجرایی و کاربردی بررسی میشود. رعایت این ضوابط در طراحی و اجرای سازههای مقاوم در برابر زلزله الزامی است و نقش مهمی در ایمنی سازه دارد.
📌 آرماتورگذاری قاب خمشی بتن : آرماتورگذاری در تیرها – شکلپذیری متوسط و ویژه:
-
در دو سر تیر (نواحی بحرانی)، خاموتها باید با فواصل کم (حداکثر ۱۰۰ تا ۱۵۰ میلیمتر) نصب شوند.
-
در قاب خمشی ویژه، حداقل طول ناحیه بحرانی از هر طرف برابر ۲ برابر ارتفاع مقطع یا ۶۰۰ میلیمتر است (هرکدام بزرگتر).
-
نسبت فولاد کششی نباید از حداقل آییننامهای کمتر باشد.
-
وصله آرماتورها در نواحی بحرانی ممنوع است مگر با شرایط خاص.
📌 آرماتورگذاری در ستونها – شکلپذیری متوسط و ویژه:
-
خاموتهای عرضی در نواحی بحرانی ستونها باید از نوع بسته یا مارپیچ بوده و گام آنها محدود به ۱۰۰ الی ۱۵۰ میلیمتر است.
-
طول ناحیه بحرانی ستون حداقل برابر یکپنجم ارتفاع طبقه است.
-
درصد آرماتور طولی ستونها باید بین ۱ تا ۶ درصد مقطع بتن باشد.
-
در محل وصله آرماتورها، باید شرایط مهاربندی و اورلپ رعایت شود.
⚠️ تفاوت شکلپذیری متوسط و ویژه:
در قابهای با شکلپذیری ویژه، ضوابط سختگیرانهتری برای خاموتگذاری، فاصلهها و نحوه اجرای نواحی بحرانی وجود دارد. همچنین مقاومت سازه باید در برابر تغییرشکلهای غیرالاستیک در زلزلههای شدید تضمین شود.
📘 منبع آرماتورگذاری قاب خمشی بتن :
-
مبحث نهم مقررات ملی ساختمان – طرح و اجرای ساختمانهای بتنآرمه (ویرایش ۱۳۹۹)
❓ سوالات متداول (FAQ)
تفاوت اصلی ضوابط قاب با شکلپذیری متوسط و ویژه در چیست؟
در قاب ویژه، طول ناحیه بحرانی بیشتر، فاصله خاموتها کمتر و محدودیتهای اجرای سختتری وجود دارد.
آیا در تیرهای قاب خمشی ویژه، وصله آرماتور مجاز است؟
در نواحی بحرانی تیرها، وصله مجاز نیست مگر تحت شرایط خاص آییننامهای مانند جوش سر به سر مکانیکی یا استفاده از وصلههای خاص.
آیا خاموت مارپیچ در ستون الزامی است؟
در ستونهای با شکلپذیری ویژه، استفاده از خاموت بسته یا مارپیچ با مشخصات خاص الزامی است.
پیشنهاد ما
برای دانلود جزوهها و آموزشهای اجرایی بیشتر وارد سایت سیویل اجرا شوید
و برای دریافت سریع منابع جدید، در کانال مهندسین عمران عضو شوید.