سیویل اجرا | مرجع تخصصی مهندسی عمران | سیویل اجرا | مرجع تخصصی مهندسی عمران با مقالات آموزشی، منابع دانلودی و اخبار صنعت ساختمان اخبار و آزمون های نظام مهندسی
سقف عرشه فولادی (Steel Deck) یکی از انواع رایج سقف‌های مرکب در ساختمان‌های اسکلت فلزی است که به دلیل سرعت اجرای بالا، کاهش وزن مرده سقف، یکپارچگی با اسکلت و امکان عبور راحت تاسیسات، مورد توجه بسیاری از طراحان و مجریان قرار گرفته است. در این مقاله، ابتدا مبانی و اجزای اصلی این نوع سقف را معرفی می‌کنیم، سپس به مراحل اجرای آن، ایرادهای رایج در پروژه‌ها و راه‌حل‌های پیشنهادی می‌پردازیم.
📌 مباحث مقدماتی درباره سقف عرشه فولادی
سقف عرشه فولادی، نوعی سقف مرکب است که از ترکیب سه بخش اصلی تشکیل می‌شود:
- ورق گالوانیزه ذوزنقه‌ای شکل: عملکرد قالب ماندگار + آرماتور کششی
- شبکه آرماتور حرارتی و افت و ترک
- بتن درجا روی ورق
در این سقف، ورق فولادی به کمک گل‌میخ‌ها به تیرهای سازه متصل شده و پس از بتن‌ریزی، مقطع مرکبی با عملکرد خمشی کامل ایجاد می‌شود.
🛠 روش اجرای سقف عرشه فولادی به ترتیب
- آماده‌سازی تیرهای سازه و کنترل تراز
- پهن کردن ورق گالوانیزه با رعایت هم‌پوشانی مناسب
- نصب گل‌میخ با جوش انفجاری (stud welding)
- بستن آرماتورهای حرارتی و توزیعی طبق نقشه
- قالب‌گذاری و کنترل اتصال جانبی ورق‌ها
- بتن‌ریزی با اسلامپ مناسب (۱۲-۱۴)
- عمل‌آوری بتن و برداشتن قالب‌های جانبی
⚠️ ایرادات رایج در اجرای سقف عرشه فولادی
| ایراد | علت | راهکار |
|---|---|---|
| خرابی ورق زیر بتن | عدم اجرای شمع‌بندی موقت | استفاده از جک‌های میانی برای دهانه‌های بزرگ |
| کنده شدن گل‌میخ‌ها | جوش ضعیف یا استفاده از گل‌میخ غیراستاندارد | کنترل جوش و استفاده از گل‌میخ با تاییدیه فنی |
| ترک در بتن | اسلامپ بالا، عدم استفاده از الیاف یا آرماتور مناسب | کنترل روانی بتن و اجرای دقیق شبکه آرماتور |
| لرزش سقف پس از بهره‌برداری | عدم مشارکت مناسب مقطع مرکب | اجرای دقیق گل‌میخ و جلوگیری از قطع بتن در محل تیرها |
🧱 مزایای سقف عرشه فولادی
✅ سرعت بالا در اجرا و کاهش نیروی انسانی
✅ وزن کمتر نسبت به دال سنتی → کاهش بار مرده
✅ یکپارچگی عملکرد خمشی با اسکلت فولادی
✅ کاهش مصرف بتن و آرماتور
✅ مناسب برای ساختمان‌های چندطبقه و برج‌ها
❌ معایب سقف عرشه فولادی (در صورت اجرا نادرست)
- عدم تأمین عملکرد مرکب در صورت نبود گل‌میخ کافی
- حساسیت بالا به کیفیت ورق و نصب
- هزینه اولیه بیشتر نسبت به تیرچه بلوک (در برخی پروژه‌ها)
- نیاز به نظارت دقیق در جوشکاری و بتن‌ریزی
🏗 کاربردها
- سازه‌های اسکلت فلزی بلندمرتبه
- پروژه‌های انبوه‌سازی
- ساختمان‌های صنعتی و تجاری
- سازه‌های دارای دهانه بلند
❓ سوالات متداول (FAQ)
✅ سقف عرشه فولادی مناسب کدام نوع سازه‌هاست؟
اغلب در ساختمان‌های اسکلت فلزی چندطبقه، صنعتی، تجاری و برج‌ها استفاده می‌شود.
✅ چرا گل‌میخ‌ها در این سقف اهمیت دارند؟
گل‌میخ‌ها باعث ایجاد عملکرد مرکب بین ورق و تیر فولادی می‌شوند. اجرای آن‌ها باید دقیق و استاندارد باشد.
✅ آیا استفاده از شمع‌بندی در سقف عرشه ضروری است؟
در دهانه‌های بزرگ، شمع‌بندی موقت برای جلوگیری از خیز یا شکست ورق لازم است.
✅ این سقف در مبحث دهم مقررات ملی پوشش داده شده؟
بله، سقف عرشه فولادی در فصل دال مرکب از مبحث دهم شرح داده شده و باید بر آن اساس طراحی و اجرا شود.
📣 دعوت به کانال
برای یادگیری اصول اجرای سقف‌های فلزی، جزوات آیین‌نامه‌ای، فیلم‌های آموزش مقاوم‌سازی و منابع آزمون نظام مهندسی، به کانال مهندسین عمران بپیوند.
مطالب پیشنهادی :
