سیویل اجرا | مرجع تخصصی مهندسی عمران | سیویل اجرا | مرجع تخصصی مهندسی عمران با مقالات آموزشی، منابع دانلودی و اخبار صنعت ساختمان اخبار و آزمون های نظام مهندسی
در هر پروژه عمرانی، تغییر قیمت‌ها به دلایل مختلفی همچون نوسانات بازار، تغییر نرخ ارز، افزایش دستمزدها، تغییر قیمت مصالح و شرایط تورمی، اجتناب‌ناپذیر است. به همین دلیل، مفهومی به نام تعدیل قرارداد در پروژه‌های فهرست‌بهایی مطرح شده است تا در طول مدت اجرای پروژه، پیمانکار یا مشاور متضرر نشوند. برای محاسبه دقیق این تعدیلات، آشنایی با نحوه تنظیم صورت وضعیت تعدیل از الزامات مهم برای هر مهندس دفتر فنی، پیمانکار و حتی مشاور پروژه به‌شمار می‌رود.
در این پست، قصد داریم جزوه‌ای بسیار مفید و کاربردی را معرفی کنیم که به زبان ساده، نحوه تنظیم صورت وضعیت‌های تعدیل را مرحله‌به‌مرحله آموزش می‌دهد. این فایل برای دانشجویان، مهندسین دفتر فنی، طراحان، پیمانکاران و مدیران پروژه‌ها طراحی شده و قابل استفاده در انواع پروژه‌های عمرانی است.
مفهوم تعدیل در قراردادهای عمرانی چیست؟
تعدیل، در لغت به‌معنای متعادل کردن و اصلاح قیمت‌ها است. در قراردادهای فهرست‌بهایی، واحدهای قیمت‌گذاری اولیه بر اساس نرخ مشخص سالانه تنظیم می‌شوند؛ اما با گذشت زمان، قیمت واقعی اجرای آن آیتم‌ها تغییر می‌کند. در این شرایط، سازمان برنامه و بودجه کشور شاخص‌هایی به نام شاخص‌های تعدیل منتشر می‌کند که برای هر رشته، فصل، دوره زمانی و حتی استان به‌صورت جداگانه ارائه می‌شوند.
این شاخص‌ها، مبنای محاسبه تعدیلات مالی در پروژه‌های عمرانی هستند و برای این منظور باید با فرمول‌های خاصی در قالب صورت وضعیت تعدیل تنظیم و به کارفرما ارائه شوند.
مراحل تنظیم صورت وضعیت تعدیل
در این جزوه، تمامی مراحل تنظیم صورت وضعیت تعدیل به‌صورت گام‌به‌گام آموزش داده شده‌اند. این مراحل شامل:
✅ ۱. استخراج ردیف‌های فهرست‌بهایی از صورت وضعیت اصلی
برای هر آیتم اجراشده، باید فصل و ردیف فهرست‌بهایی آن مشخص باشد تا بتوان شاخص مربوط به آن را به‌درستی پیدا کرد.
✅ ۲. شناسایی شاخص‌های پایه و شاخص‌های دوره کارکرد
شاخص‌ها به‌صورت فصلی یا ماهانه منتشر می‌شوند. شاخص پایه همان شاخص مربوط به دوره مناقصه یا شروع قرارداد است و شاخص کارکرد برای تاریخی که فعالیت اجرا شده است، در نظر گرفته می‌شود.
✅ ۳. اعمال فرمول تعدیل
فرمول تعدیل به‌صورت زیر است:
تعدیل = مبلغ صورت وضعیت × [(شاخص دوره کارکرد ÷ شاخص پایه) – ۱]
در پروژه‌های خاص، ممکن است ضرایب پیمان یا ضریب فعالیت نیز در این فرمول لحاظ شود.
✅ ۴. تنظیم فرم تعدیل و مستندسازی
فرم تعدیل باید به‌صورت مجزا برای هر صورت وضعیت و به تفکیک فصل‌ها و ردیف‌ها تنظیم شود. همچنین ضمایمی مثل جدول شاخص‌ها، صورت وضعیت اصلی و مکاتبات لازم باید به آن پیوست گردد.
محتوای جزوه آموزشی چیست؟
این فایل آموزشی شامل موارد زیر است:
- معرفی دقیق مفهوم تعدیل، شرایط استفاده و آیین‌نامه‌های مرتبط
- آموزش نحوه تهیه صورت وضعیت تعدیل به‌صورت عملی
- روش شناسایی فصل‌ها و شاخص‌ها با مثال
- نحوه دانلود و استفاده از شاخص‌های تعدیل سازمان برنامه و بودجه
- نمونه فرم‌های خام و تکمیل‌شده
- فرمول‌ها و ضرایب کاربردی
- نکات کلیدی در هنگام دفاع از تعدیل در جلسات رسیدگی
چه کسانی باید این جزوه تنظیم صورت وضعیت تعدیل را مطالعه کنند؟
- مهندسان دفتر فنی در کارگاه‌ها و پروژه‌های عمرانی
- دانشجویان رشته مهندسی عمران و مدیریت ساخت
- مشاوران و ناظران پروژه‌های عمرانی
- پیمانکاران جزء و کل که صورت وضعیت مالی تنظیم می‌کنند
- متقاضیان آزمون‌های نظام مهندسی اجرا و نظارت
مزایای استفاده از این جزوه
- آموزش کاربردی بدون نیاز به پیش‌زمینه پیچیده
- قابل استفاده در پروژه‌های واقعی اجرایی
- کمک به کاهش خطاهای مالی و افزایش دقت در محاسبه صورت وضعیت
- مناسب برای مستندسازی حرفه‌ای و دفاع در جلسات کارفرمایی
- همراه با مثال‌های عددی و واقعی
📣 دعوت به کانال
برای دریافت آموزش‌های تخصصی متره و برآورد، دفتر فنی، فهرست‌بها و تعدیل پروژه‌ها، همین حالا به کانال مهندسین عمران بپیوندید.
مطالب پیشنهادی :
