سیویل اجرا | مرجع فایل، آموزش و مقالات مهندسی عمران | سیویل اجرا | مرجع فایل، آموزش، پروژه، مقالات مهندسی عمران، نکات اجرایی ساختمان، منابع آزمون نظام مهندسی و اخبار صنعت ساخت و ساز ایران
توضیحات
پلاگین محاسبه ضریب کاهش سختی پیچشی در ETABS یکی از ابزارهای هوشمند و تخصصی در مهندسی عمران است که به مهندسان کمک می‌کند رفتار پیچشی واقعی اعضای سازه‌ای را به‌صورت دقیق‌تر در نرم‌افزار ETABS مدل‌سازی کنند. در مدل‌های تحلیلی، ضرایب کاهش سختی تأثیر مستقیمی بر نتایج تحلیل خطی و غیرخطی دارند. انتخاب درست این ضرایب باعث نزدیک‌تر شدن مدل به رفتار واقعی سازه می‌شود و اشتباه در تعیین آن‌ها می‌تواند منجر به نتایج غیرواقعی و خطا در طراحی شود.
در این مطلب از سیویل اجرا، ضمن معرفی این پلاگین، نحوه نصب، عملکرد، کاربردهای آن و همچنین مثال عددی از ضریب کاهش پیچشی را گام‌به‌گام بررسی خواهیم کرد.
فیلم آموزشی :
⚙️ مفهوم ضریب کاهش سختی پیچشی چیست؟
در تحلیل سازه، سختی پیچشی (Torsional Stiffness) معیاری از مقاومت عضو در برابر چرخش حول محور طولی خود است. اعضای سازه‌ای مانند تیرها، ستون‌ها و دیوارهای برشی ممکن است در اثر بارهای جانبی (مثل زلزله) دچار پیچش شوند.
اما در واقعیت، به‌ویژه در اعضای بتنی ترک‌خورده، سختی پیچشی واقعی کمتر از مقدار تئوریک اولیه است. به همین دلیل آیین‌نامه‌ها توصیه می‌کنند که سختی پیچشی را با ضریبی کمتر از ۱ در مدل‌ها لحاظ کنیم.
برای مثال:
- در تیر بتنی: ضریب پیچشی بین ۰.۲ تا ۰.۴
- در ستون‌ها: بین ۰.۵ تا ۰.۷
- در دیوار برشی: حدود ۰.۶ تا ۰.۸
🔧 چرا به پلاگین نیاز داریم؟
در مدل‌های بزرگ ETABS، اگر بخواهیم به‌صورت دستی برای ده‌ها یا صدها عضو ضریب کاهش پیچشی اعمال کنیم، کار بسیار زمان‌بر خواهد بود.
پلاگین محاسبه ضریب کاهش سختی پیچشی در ETABS دقیقاً برای همین هدف ساخته شده است. این افزونه با بررسی مشخصات هندسی و نوع عضو، به‌صورت خودکار مقدار مناسب ضریب پیچشی را پیشنهاد یا اعمال می‌کند.
مزایای استفاده از پلاگین
✅ سرعت بالا در تعیین ضرایب برای کل سازه
✅ جلوگیری از اشتباهات انسانی
✅ تطبیق با آیین‌نامه‌های ایران و ACI
✅ قابلیت ویرایش و تنظیم دستی ضرایب
✅ مناسب برای پروژه‌های بزرگ و پیچیده
🧩 معرفی پلاگین محاسبه ضریب کاهش سختی پیچشی
این پلاگین توسط گروه مهندسی عبدالمهدی عباسی (mehabb_str) توسعه داده شده و مخصوص نرم‌افزار ETABS نسخه ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۴ است. رابط کاربری ساده و کاملاً هماهنگ با محیط ETABS دارد.
قابلیت‌های اصلی پلاگین
- تشخیص خودکار نوع عضو (تیر، ستون یا دیوار)
- محاسبه مقدار پیشنهادی ضریب بر اساس ابعاد مقطع
- امکان اعمال گروهی ضرایب در مدل
- نمایش جدول ضرایب نهایی قبل از اعمال
- گزارش خروجی در فایل Excel یا Text
💻 آموزش نصب پلاگین در ETABS
برای نصب این افزونه کافیست مراحل زیر را دنبال کنید:
۱️⃣ فایل پلاگین را از سایت سیویل اجرا دانلود کنید.
2️⃣ فایل فشرده را از حالت ZIP خارج کنید.
3️⃣ پوشه‌ی افزونه را در مسیر زیر کپی کنید:
C:\Program Files\Computers and Structures\ETABS <Version>\Plugins
4️⃣ نرم‌افزار ETABS را اجرا کرده و از منوی Tools → Add/Remove Plugins افزونه را فعال نمایید.
5️⃣ پس از فعال‌سازی، گزینه جدیدی با عنوان Torsional Reduction Plugin به نوار ابزار اضافه می‌شود.
🎬 فیلم آموزشی نصب و استفاده
🎥 فیلم آموزش نصب و اجرای این پلاگین توسط مهندس عبدالمهدی عباسی آماده شده است.
در این ویدیو، نحوه محاسبه، انتخاب اعضا و اعمال ضرایب به‌صورت تصویری توضیح داده می‌شود.
🔗 لینک کانال مهندس عباسی: t.me/mehabb_str
🧾 نکات مهم اجرایی
⚠️ ضرایب کاهش سختی برای مدل‌سازی استفاده می‌شوند، نه طراحی نهایی.
⚠️ در اعضای فولادی معمولاً نیازی به کاهش سختی پیچشی نیست.
⚠️ برای تحلیل غیرخطی (Pushover) باید ضرایب مطابق آیین‌نامه و ضرایب ترک‌خوردگی اصلاح شوند.
🧠 جمع‌بندی
پلاگین محاسبه ضریب کاهش سختی پیچشی در ETABS یک ابزار کاربردی برای مهندسان عمران است که دقت و سرعت مدل‌سازی را افزایش می‌دهد. با استفاده از این افزونه، دیگر نیازی به اعمال دستی ضرایب برای اعضای مختلف نیست و تمام مراحل به‌صورت خودکار انجام می‌شود.
در کنار این ابزار، پیشنهاد می‌شود حتماً ویدیوی آموزشی مهندس عبدالمهدی عباسی را مشاهده کنید تا به‌صورت عملی نحوه محاسبه، اعمال و کنترل ضرایب را یاد بگیرید.
❓ سؤالات متداول (FAQ)
۱️⃣ آیا این پلاگین رایگان است؟
بله، نسخه‌ی پایه‌ی آن رایگان است و نسخه‌ی حرفه‌ای با امکانات بیشتر نیز در سایت سیویل اجرا ارائه می‌شود.
۲️⃣ آیا در نسخه ۲۰۲۴ ایتبس کار می‌کند؟
بله، در تست‌های انجام‌شده با نسخه ۲۳ و ۲۴ بدون مشکل اجرا شده است.
۳️⃣ آیا ضرایب پیشنهادی مطابق مبحث نهم هستند؟
بله، ضرایب بر اساس آیین‌نامه بتن ایران و ACI تنظیم شده‌اند.
۴️⃣ آیا خروجی این پلاگین قابل ویرایش است؟
بله، جدول ضرایب در قالب فایل Excel خروجی گرفته می‌شود و قابل ویرایش است.
مطالب پیشنهادی :
برای دانلود جزوه‌های بیشتر، وارد سایت سیویل اجرا شوید.
و برای دریافت فایل‌های تخصصی و اطلاع‌رسانی سریع، در کانال تلگرام کانال مهندسین عمران عضو شوید.
دیدگاه ها